Tot 2010 werkte ik met 11 andere collega's bij het Service Centrum Grond (Jan Klein Kranenburg, 14 juni).

We hadden een website, we hadden e-mail en we hadden een collega die dagelijks back-uptapes verwisselde. In 2010 gingen we over naar SenterNovem. Ineens had ik bijna 2.000 collega's, nog steeds e-mail, foto_jannog steeds een website. Maar opeens hadden we ook intranet!

Op dit intranet bleken tal van webformulieren te staan. Zo ontdekte ik een online reserveringsformulier voor de Dymo-labelwriter. Ik schrok in eerste instantie, maar dat werd gevolgd door een mindfull momentje waarin ik dacht: "Niet meteen oordelen Jan, zo'n Dymo-labelwriter kan best wel eens een cruciale rol in deze organisatie vervullen."

Het volgende webformulier dat ik ontdekte was een digitaal formulier waarmee je storingen aan de handdoekautomaten van de toiletten kon melden. Er hangen nogal wat handdoekautomaten in onze kantoren, dus om de juiste te kunnen melden bleken ze allemaal uniek genummerd te zijn met... inderdaad: een Dymo-labelwriter. Zie je wel hoe belangrijk zo'n labelwriter is.

Het zijn voorbeelden van overautomatisering en doorgeschoten digitalisering. Ik zie er haast een wetmatigheid in: daar waar een proces geautomatiseerd kán worden zullen er ook altijd mensen zijn die dat gaan proberen, ongeacht de efficiëntie of effectiviteit.

Zelfs op grote schaal valt me deze Wet van Dymo op. Neem rekeningrijden. Fiscaal gezien lijkt me dit een prima initiatief, maar de 10 miljard euro die de technische uitwerking kost... Zonder respectloos te willen zijn, maar hoeveel kenteken-noterende en acceptgiro-uitschrijvende Oost-Europese arbeidsmigranten kun je daarvoor langs de snelweg zetten?

Kenmerk is vaak wel dat dit soort megalomane automatiseringsprojecten uit de koker van de overheid komen. Het bedrijfsleven lijkt beter om te kunnen gaan met businesscases. Logisch, een bedrijf kan maar één keer een grote blunder begaan.

Een rapport van de Algemene Rekenkamer naar ICT-falen van de overheid begon ooit met de constatering dat ICT door het 'enthousiasme van de beleidsmakers', vaak als 'wondermiddel' wordt gezien voor allerlei beleidsvraagstukken. Oei, dat klinkt wel erg herkenbaar. Ook dichtbij in de bodemwereld zie ik dat websites en digitale instrumenten vaak een geforceerde legitimatie is van een beleidsproces. Zonder 'deliverable' heb je tegenwoordig immers geen bestaansrecht meer.

Deze week koppen de kranten: "Fors tekort ict-experts overheid". Zou dat dan de oorzaak van de problemen zijn? Stiekem denk ik dat het nog verder laten oplopen van dit tekort juist wel eens een oplossing zou kunnen zijn.

Jan Klein Kranenburg (Agentschap NL (Bodem+)

Website

Twitter

Reageren op deze column kan hier: Linkedingroup