De warme dagen zijn aangebroken. Twee regio's hebben al vakantie (Josja Veraart, 11 juli).
De derde regio ploetert nog wat voort en probeert vast in de vakantiestemming te komen door buiten te lunchen. Na de lunch gaat alles een tandje bedachtzamer verder. Een deel van het land doet niet meer mee. Dat heeft direct effect op de bedrijvigheid in de andere regio's. Met maar 2 regio's actief, vinden in de zomer werkzaamheden zoals landelijke bijeenkomsten, niet plaats. Dat betekent grofweg: een kwart van het jaar reces, als we de maand december ook meetellen. Vakantie is heerlijk. Maar de vakantiespreiding versterkt de crisis; we leggen elk jaar een maand de economie onnodig stil. Afschaffen dus.
Toch gebeuren er nog voldoende spannende dingen: verhitte discussies over schaliegas en achterliggende problemen. Gesprekken over de vraag hoe we duurzame gebiedsontwikkeling van de grond krijgen. Dialogen over de vraag hoe je biomassa, afkomstig van wegbermen, hoogwaardig inzet en tegelijkertijd de bodemkwaliteit behoudt. Pilots worden opgezet voor lokaal composteren om de bodemkwaliteit te verbeteren. En afgelopen dinsdag was er ophef over nieuwe plannen om gas te winnen in de Noordzee. Arjan Berkhuysen van de Waddenvereniging voorspelt in het achtuurjournaal het einde van de Waddenzee. "Als er teveel aan de bodem wordt gerommeld, waardoor de bodem door gaswinning en zoutwinning onder het wad teveel gaat zakken, dan verdwijnt juist dát wat het wad zo bijzonder maakt. En dat is, dat de bodem dagelijks 2 keer droogvalt. Dan heb je dus geen Waddenzee meer."
Duidelijke boodschap. En urgent. Toch springen we niet massaal op de barricaden. De bodem is een traag en geduldig medium. Als we vandaag wat doen, dan zien we niet meteen het effect, totdat het point of no return is bereikt. Bijvoorbeeld een Waddenzee die niet meer droogvalt. En ja, dat is zóóóver weg. Daar hoeven we natuurlijk geen acute actie op te ondernemen. De bodem schreeuwt niet, valt niet op en ligt rustig te wachten totdat iemand hem openbreekt.
Maar die trage bodemprocessen, als reactie op onze radicale ingrepen, gaan wel altijd door. Of wij nu met reces gaan of niet. En uiteindelijk, halen die processen ons gewoon in. En dan zijn we te laat. Dan is de schildpad al over de finish, terwijl de haas een dutje doet. Ken uw klassiekers.
Maar zover laten we het toch niet komen? Laten we dit reces benutten, om nu eens echt duurzame bodemkeuzes te maken.
Josja Veraart (Initiatief Bewust bodemgebruik en Royal HaskoningDHV)
Reageren op deze column kan hier: Linkedingroup
