Een collega bezocht onlangs een lectorale rede op de Saxion Hogeschool in Deventer met als onderwerp ¨Ondergrond 3.0". Mijn collega's en ik kregen een keurig verslagje per mail. Eén passage in zijn terugkoppeling viel me op: De lector had als stelling genoemd dat Bodem en Ondergrond niet zou bestaan. Nu ken ik de context van die stelling niet, maar ik neem even de vrijheid om er naar eigen inzicht mee aan de haal te gaan. Het is namelijk iets wat mij al een tijd intrigeert: de neiging om 'de ondergrond' als een autonome omgeving te beschouwen, als een soort synoniem voor onderwereld. Vreemd, want alles wat we beschouwen als 'ondergrond' hoort gewoon bij onze leefomgeving, er ligt alleen zo'n onhandige hoeveelheid zandkorreltjes in de weg (Jan Klein Kranenburg, 25 februari).
Het maaiveld is de illustere grens tussen die boven- en ondergrond. Feitelijk is het maaiveld niets meer dan de grens tussen wat we wel en wat we niet zien, maar inmiddels is door het rare denken van ons ook de grens geworden in wet- en regelgeving. Onbegrijpelijk, want evengoed hadden we aparte wetgeving kunnen maken voor wat we vóór ons zien (zichtbaar) en wat zich achter ons begeeft (onzichtbaar).
Eén van de meest illustrerende voorbeelden vind ik die van de Basisregistratie Ondergrond (BRO). Tientallen gegevenssets van zaken ónder ons maaiveld gaan vanaf 2017 stapsgewijs in een grote database, zodat iedereen er gebruik van kan maken. Een hoffelijk streven, maar al jaren blijkt het een zware opgave, zeker in pogingen om al die zaken te uniformeren en een eenduidig informatiemodel te ontwikkelen.
Ik heb wel eens de prikkelende vraag gesteld waarom er wel een Basisregistratie Ondergrond komt, maar geen Basisregistratie Bovengrond. Een antwoord heb ik nooit gekregen en dat hoeft ook niet, want ik weet zelf ook wel dat we bovengronds verschillende zaken in aparte basisregistraties regelen. Zo kennen we een Basisregistratie Adressen en Gebouwen, een Basisregistratie Kadaster en een Basisregistratie Topografie. Waarom het bovengronds wel gedifferentieerd is en in ondergrond niet? Ik sluit niet uit dat de oorzaak hiervan ligt bij het feit dat we onder de grond de zaken niet kunnen zien en dus eerder geneigd zijn ze op één hoop te vegen.
Een bekende tip voor mensen met presentatieangst is om zich in te beelden dat iedereen in de zaal naakt is. Ik zou er voor willen pleiten dat we dit ook in onze sector gaan doen als we het hebben over ondergrond: denk gewoon even die zandkorreltjes weg en je zult zien dat we veel wijzer omgaan met onze ondergrond.
Jan Klein Kranenburg
Adviseur Bodeminformatiebeheer
Reageren op deze column kan hier: Linkedingroup
