Nu de anti-schaliegasbeweging op stoom komt, blijkt pas goed hoe onzichtbaar hún tegenstanders eigenlijk zijn (Remco de Boer, 28 oktober).
Van een strijd met de voorstanders van het gas is daardoor in publicitair opzicht nauwelijks sprake. Gesterkt door het gerechtelijke verbod op de proefboring in Boxtel trokken ze gisteren naar Den Haag voor het debat in de Tweede Kamer: SchalieGASvrij Haaren, Stop Steenkoolgas, Schaliegas Vrij Boxtel, Milieudefensie en de Gelderse Milieufederatie, ze waren er allemaal.
Vooral de snelheid en effectiviteit waarmee het los-vaste verband van burgers en milieuverenigingen het nee-standpunt op de voorgrond heeft weten te krijgen, is knap. Daar kan menig pr-expert een voorbeeld aan nemen. Dat geldt ook voor de manier waarop ze de essentiële groep neutrale burgers weten te mobiliseren. Had aanvankelijk slechts een handjevol mensen bezwaar tegen de vergunning voor de proefboring in Boxtel, deze week werden in één weekend 3000 protesthandtekeningen opgehaald.
Communicatief doet de anti-schaliegascoalitie het dus goed. Maar dat komt ook doordat de voorstanders uiterst zwak presteren. Toch zit hun verhaal debattechnisch niet slecht in elkaar: we zitten mogelijk op 
honderden miljarden euro's aan winbaar aardgas, de benodigde technieken worden al decennia zonder problemen in Nederland toegepast en onze wet- en regelgeving en het toezicht zijn vele malen strenger dan die in de Verenigde Staten. Hier dus geen methaan uit de kraan.
Het probleem is vooral de manier waarop die boodschap wordt uitgedragen – namelijk bijna niet. Bijna niemand durft er zijn vingers aan te branden. Energie Beheer Nederland (EBN) benadrukt het belang van public acceptance en draagvlakverwerving. De Nederlandse regering speelt daarin een cruciale rol, zegt het gasbedrijf terecht. Maar ook EBN zelf zou een grote rol kunnen spelen; de Staat is de enige aandeelhouder. Beide spelen in de huidige – publieke – discussie nu nauwelijks een rol.
Vooral de bedrijven die de proefboorvergunningen hebben aangevraagd, halen de kastanjes uit het vuur. Zoals Cuadrilla. Het Britse bedrijf doet dat op een manier die meer kwaad doet dan goed. De strategie staat op de site van hun pr-bureau. Er zou sprake zijn van 'misverstanden' en het bedrijf wil die rechtzetten door 'de feiten' te geven. Maar dat doet Milieudefensie ook. En die doet dat voor de neutrale burger vele malen beter. Hun factsheet over schaliegas laat geen spaan heel van de 'feiten' van de voorstanders.
Hét beeld van de anti-beweging, de film Gasland, is nog eens vele malen krachtiger dan welke tekst dan ook. Een genuanceerd stuk in de wetenschapsbijlage van de Volkskrant wordt dan ook weggeblazen in de publicitaire storm die de tegenstanders met name op internet hebben ontketend. En het voorzichtige factsheet van ingenieursvereniging KIVI-NIRIA is niet eens bekend. De voorstanders voeren campagne zoals dat gebeurde toen internet nog sciencefiction was. Toch wil dat niet zeggen dat de zaak 'verloren' is.
De pro-beweging heeft namelijk een ultieme troefkaart: geld. Als inderdaad blijkt dat we boven op een commercieel goed te exploiteren 'tweede Slochteren' zitten, dan zal dat gas vroeg of laat worden aangeboord, wellicht zelfs door partijen die gisteren in de Kamer nog zo krachtig hun bezorgdheid uitspraken. Van windturbines weten we dat als bewoners meedelen in de winst, hun bezwaren als sneeuw voor de zon verdwijnen. Met schaliegas zou dat wel eens net zo kunnen gaan.
De strijd is nog lang niet gestreden. Maar voorlopig staan de tegenstanders op winst.
Ir. Remco de Boer (directeur De Boer Communicatie – techniek & wetenschap)
Reageren op deze column kan hier: Linkedingroup
