"Van bodemverontreiniging is nog nooit iemand dood gegaan". Deze clichématige zelfkritiek hoor je te pas en te onpas in onze sector (Jan Klein Kranenburg, 25 januari).
Een lacherige reactie is vaak dat een oud vrouwtje in Kralingen wel degelijk dood ging door verplicht-verhuizen-stress en dat er ook wel eens iemand overreden werd door een zware vrachtwagen met verontreinigde grond.
Deze uitspraken komen doorgaans van collega's die vanuit de civieltechnische kant naar bodemverontreiniging kijken. Maar bodemverontreiniging is zoveel meer dan een overschrijding van een normwaarde. Het heeft op de maatschappij een sociaal/emotionele impact en daarmee ook economische. Een vergelijking: het is niet voor niets dat een doosje Lassie Toverrijst met een gedeukt hoekje in de supermarkt blijft liggen. Deze rijst smaakt er echt niet minder om, maar klanten kopen toch liever een puntgaaf doosje. Net zoals ze liever een huis kopen op schone grond.
Bij de Albert Heijn verschijnt er vaak een 35%-korting sticker op zo'n doosje Lassie. Laat die stickervellen alsjeblieft niet in handen komen van woningtaxateurs.
Bas van de Griendt heeft dit verschijnsel ooit mooi verwoord in het rapport "Maatschappelijke indicator", nog steeds te downloaden via deze link: http://tinyurl.com/gedeukterijst.
Eigenlijk zouden we een emotionele interventiewaarde moeten introduceren, want het is goed om bodemverontreiniging in deze bredere sociale context te bekijken. De overheid bepaalt niet welk waardeoordeel een burger geeft aan bodemverontreiniging, maar de overheid kan dit wel beïnvloeden. Communicatie is daarbij het sleutelwoord. Internet en geoinformatie zijn belangrijke instrumenten.
Wij, als beheerder van Bodemloket.nl, krijgen ook regelmatig kritiek. "Je moet die informatie niet zomaar op straat gooien, mensen raken er van in paniek en het is bovendien niet compleet en volledig kloppend".
Nou, reken maar dat men anno 2012 wel raad weet met het duiden van dit type informatie. Ik durf mijn hand ervoor in een met cyanide-verontreinigde-hotspot te steken dat de maatschappij véél achterdochtiger wordt als je dit soort informatie willen-en-wetens achterhoudt.
Ik heb het persoonlijk zien gebeuren op internet. Afgelopen oktober waren de spoedlocaties landelijk nieuws. Op internetfora zoals NuJIJ ontstonden discussies met verwijten richting overheid dat ze wat betreft bodemverontreiniging niet transparant zou zijn. Met wat webcare en verwijzingen naar Bodemloket bleek de kritiek al snel af te zwakken.
En inderdaad, de informatie op Bodemloket is ook niet altijd compleet en klopt ook niet altijd. Het niet-compleet zijn is echter geen excuus om de maatschappij bepaalde informatie te onthouden. Wees eerlijk over de kwaliteit en de waarde van de informatie, geef de bezoeker aan waar hij op onvolkomenheden kan reageren en je zult zelfs zien dat je door burgers geholpen wordt met het verbeteren van je dataset. En zo saneren we samen locaties die de emotionele interventiewaarde overschrijden!
En hoor je nog eens mensen zeggen dat er "nog nooit iemand is doodgegaan van bodemverontreiniging"? Vraag die collega dan eens waarom hij eigenlijk stofzuigt, want van dat stof is toch ook nog nooit iemand dood gegaan?
Jan Klein Kranenburg (Agentschap NL (Bodem+)
Reageren op deze column kan hier: Linkedingroup
