Om maar met de deur in huis te vallen: ik sta nogal sceptisch tegenover het verschijnsel dat 'homeopathie' heet. Eigenlijk vreemd, want met mijn milieuachtergrond, moestuintje met vergeten groenten en de biologische kromkommers in mijn winkelmandje, behoor ik waarschijnlijk tot het Nederlandse geitenwollensokken-eskader waarbinnen Dr. Vogel zijn gouden eieren legt. Mijn scepsis is gegroeid na een uitzending van het KRO-programma Keuringsdienst van Waarde waarin ze het principe van homeopathische verdunning aan de orde stelden (Jan Klein Kranenburg, 27 augustus).
Voorheen dacht ik dat homeopaten hun drankjes maakten door bij een kampvuur vers geplukte kruiden in een vijzel kapot te wrijven, maar nee: In de homeopathie zijn verdunningen van 1:10400 ("tien-tot-de-macht-vierhonderd") niet ongebruikelijk. Ter vergelijking: 1:1080 ("tien-tot-de-macht-tachtig") is een verdunning vergelijkbaar met 1 molecuul in het totale observeerbare heelal. Kortom: de kans dat er een overgewaaide koolstofmolecuul uit de nagelriem van de vrijwel uitgestorven Mongoolse Gobibeer in uw homeopathische pil zit, is aanzienlijk groter dan dat er überhaupt één molecuul aan werkzame stof in zit.
Aan dat verdunnen moest ik vreemd genoeg denken toen ik terugkwam van vakantie.
Ook voor jullie zal het een fijn gevoel zijn geweest om weer voeten op Hollandse bodem te zetten. Maar hoe Hollands is die bodem eigenlijk? De Nederlandse bodem is ontstaan door windafzettingen, rivierafzettingen en afzettingen door kruiend ijs. "Eolische, alluviale en glaciale afzettingen", zo heb ik ooit geleerd. Neem een handje zand uit je tuin en de kans is groot dat de korreltjes oorspronkelijk ergens uit Scandinavië of Zwitserland komen. Niets is zo multicultureel als de grond onder onze voeten.
Maar in de 21e eeuw vinden er een nieuw soort afzettingen plaats: holidayale afzettingen. Je hebt bij terugkomst van vakantie vast je bergschoenen schoongemaakt, de matjes van de auto uitgeklopt, de strandlakens uitgeschud of het grondzeil van de tent schoongemaakt. Ongemerkt heb je daarmee je tuin verrijkt met zand uit je vakantieland. Niet veel, maar toch: als je deze verdunning vergelijkt met de verdunningen die ze in de homeopathie hanteren... Je zou je schuldig moeten voelen dat je dit grondverzet niet hebt gemeld bij het Meldpunt Bodemkwaliteit en er geen transportbonnen voor hebt geregeld!
Nog even terug naar onze ondergrond en het fijne gevoel dat het geeft om met je voeten weer op onze eigen multiculturele bodem te staan: Een vriend van mij heeft een geadopteerde dochter uit China. Ze wordt volgend jaar tien jaar oud. Ik vroeg hem onlangs of het meisje tijdens de welbekende opvoed-ruzietjes haar adoptie wel eens ter sprake brengt. Dit bleek inderdaad zo te zijn: "Waarom heb je me dan meegenomen, als je toch ruzie met me maakt?". Vreselijk pijnlijk moet zoiets zijn. Maar wat ontroerde mij het verhaal dat toen volgde: Hij vertelde me hoe hij een kistje met grond meenam uit China. Tijdens moeilijke perioden mocht het meisje daar met blote voeten in gaan staan om even het contact te hebben met de grond van het land waar ze vandaan kwam. Op die manier vond ze weer rust. Mooi he? Ik werd er stil van.
Jan Klein Kranenburg
Adviseur Bodeminformatiebeheer
Reageren op deze column kan hier: Linkedingroup
