In Duitsland, Oostenrijk en Zwitserland is de lössbodem tot Boden des Jahres 2021 uitgeroepen. Bodemkundige verenigingen uit die landen grijpen de jaarlijkse verkiezing aan om aandacht voor de bodem en speciaal voor de Bodem van het jaar te vragen. Wat een mooi initiatief! Ik heb wel eens voorgesteld dat ons land zich bij deze verkiezing aansluit, maar daar is nooit iets van gekomen. Daarom neem ik het heft zelf in handen en roep ook voor Nederland de lössbodem uit tot Bodem van het jaar 2021. (Theo Edelman, 4 januari)

Sinds 2005 wordt in Duitsland een Bodem van het jaar gekozen. Er is een heus curatorium opgericht om de verkiezing in goede banen te leiden. De twee Duitse bodemkundige verenigingen hebben daarbij een belangrijke stem. Eind 2007 heeft Oostenrijk zich bij dit initiatief aangesloten. En sinds 2011 doet ook Zwitserland mee, op een onafhankelijke manier, maar de keuze is identiek.

Foto Theov3

Ik vind het nog steeds jammer dat Nederland hier niet aan meedoet. Zo moeilijk lijkt het me niet om het initiatief te omarmen en daarbij aan te sluiten. Misschien mag er wel een Nederlander in het curatorium zitting nemen. Je zou dat maar op je cv hebben staan!

Löss is interessant materiaal. Het is gedurende de laatste twee ijstijden aangevoerd door de wind. In Nederland gebeurde dat vanuit een drooggevallen Noordzee. De löss kwam vooral in Limburg terecht, maar ook in Gelderland is deze grondsoort te vinden. Löss is op vrijwel alle continenten te vinden. De dikte kan tientallen meters bedragen. Lössgronden beslaan ongeveer tien procent van de wereldbodem.

Lössgronden waren al vroeg in trek bij de beginnende landbouwers, die het jagen en verzamelen inruilden voor zaaien en oogsten. Löss is gemakkelijk te bewerken, bevat voldoende plantenvoeding, is uitstekend doorwortelbaar en heeft door de geschikte poriegrootten een uitstekende waterhuishouding. Wat wil een beginnend landbouwer nog meer? In veel landen zijn belangrijke culturen ontstaan op de lössgronden. En de beginnende landbouwers trokken vanuit Oost Europa over de lössgronden naar onder meer Nederland, om neer te strijken in Limburg.

Löss is gevoelig voor erosie. Als het land niet goed wordt beheerd en de planten worden verwijderd, kan het gemakkelijk met de regen wegspoelen naar lager gelegen gebieden. Door de aanwezigheid van kalk kunnen steile wanden ontstaan, bijvoorbeeld als begrenzing van de holle wegen.

Wil je nog meer over löss weten? Dat kan eenvoudig door in je zoekmachine Boden des Jahres 2021 met daarachter een van de drie eerder genoemde landen in te typen.

Ik wens u een gezond 2021 toe.

20210104 Column Theo

Aquarel van Ria Klompmaker - Troost

Theo Edelman

Website

Facebook

Twitter

Reageren op deze column kan hier:  LinkedIn