De Omgevingswet is een half jaar uitgesteld. Alweer. Maar goed, het geeft ons allemaal extra tijd om goed voorbereid te zijn. Een van de belangrijke pijlers in het nieuwe beleid is participatie; het vroegtijdig betrekken van belanghebbenden bij het proces van de besluitvorming over onze leefomgeving. De theorie is: als je meer betrokken wordt bij de voorbereiding van een initiatief of beleid, leidt dat tot betere en meer gedragen besluitvorming. Maar verandert er ook echt iets? (Ingeborg van Oorschot, 28 juni)
Hoe gaat het nu dan? Ik hoorde laatst een voorbeeld hoe het nog mis kan gaan. Een jaar of vijf geleden, vlak voor de kerst verscheen aan het eind van de straat een enorme kraan. Niemand in de beurt wist waar die voor diende en wat er gehesen moest worden. Een paar dagen later was het duidelijk. Er was een enorme windmolen verrezen. Precies op de grens van twee gemeenten. Bewoners kwamen in opstand, maar overheden en verantwoordelijken trokken zich er niks van aan en eind van het verhaal: de windmolen staat er. Wij hebben de lasten en wie heeft de lusten?
Het verhaal krijgt nog een smeuïg staartje. De verantwoordelijk wethouder van de gemeente waar de windmolen staat wilde op geen enkele manier in contact komen met de bewoners die last hebben van de windmolen. Het waren immers niet zijn stadsgenoten. Nu drie jaar later werd deze zelfde man voorgedragen om wethouder te worden in de gemeente waar de windmolen staat. Dat is niet gelukt, in de gemeenteraad is massaal tegen zijn benoeming gestemd. Zijn partij is vervolgens uit de coalitie gestapt omdat zij vinden dat dit een emotionele reactie is. Tja, ongevraagd en ongeïnformeerd een windmolen in je achtertuin plaatsen doet ook wat met je.
De Omgevingswet schrijft niet voor hoe die participatie moet worden georganiseerd. Enige dat wordt gesteld is dat het bevoegd gezag moet aangeven hoe de omgeving betrokken is en wat met de input is gedaan. Daarnaast moeten overheden een participatiebeleid opstellen en bij elk besluit aangeven in hoeverre zij voldoen aan het eigen participatiebeleid.
Dit alles geldt echter niet voor de aanvraag van een Omgevingsvergunning. In bovenstaand voorbeeld zou onder de Omgevingswet voor de vergunning aanvraag vooraf door de aanvrager overleg moeten zijn gevoerd met belanghebbenden. De aanvrager moet in de aanvraag aangeven wat de resultaten daarvan zijn zodat het bevoegd gezag dit kan meewegen in de besluitvorming over de aanvraag.
Ik heb zo’n vermoeden dat er dan in bovenstaand voorbeeld een ander eindresultaat mogelijk zou zijn geweest. Hoewel je als belanghebbende waarschijnlijk wel scherp moet letten op hoe de aanvrager jouw bezwaren en belangen heeft verwoord in hun stukken… Gelukkig verandert de algemene wet bestuursrecht (Awb) niet, en blijft zowel bezwaar als beroep mogelijk op een genomen besluit.
Ingeborg van Oorschot
Reageren op deze column kan hier: LinkedIn
