Het Keizerskroonmanifest wil de lessen van 30 jaar bodembeleid meegeven (Paul de Reus, 10 mei).

De visie 'Informatievoorziening bodem en ondergrond' wil het collectief geheugen behouden.
Dertig jaar bodembeleid is echter geen collectief geheugen. Het is nog slechts het geheugen van een minderheid. Wie weet nog wat een Ginjaarlocatie is, of hoe het HBB is gemaakt?Foto_Paul_de_Reus

Lessen meegeven en geheugen borgen: Hoe doe je dat?
Hier een kleine bijdrage, een selectieve greep uit mijn individuele geheugen:

De Kleine Gifatlas van Nederland: bijvoegsel bij Vrij Nederland nr. 11, 19 maart 1983. Hoeveel van ons lazen toen al de krant, en opiniebladen? Ik niet. Ik heb mijn Gifatlas pas veel later gescoord, gered uit een kast met paarse onvolledige Leidraad-klappers, een stapel hopeloos door elkaar geraakte invoegsels daartegenaan, en vergeten WordPerfect- en FINABO-mappen van lang vergeten ex-collega's die ik zelf niet eens heb meegemaakt.

De Gifatlas is 29 jaar oud, en de teksten zijn nog verbluffend actueel:
"De VN-gifatlas wil een antwoord geven op de eenvoudige vragen: Waar ligt welk gif, van wie is het afkomstig en hoe gevaarlijk is het spul? (...) Het leek of in één adem werd geïnformeerd naar een contemporain godsbewijs, de kwadratuur van de cirkel en een berekening van het aantal engelen op een speldeknop, met als afsluitende vraag: apropos, wanneer sloeg u uw vrouw voor het laatst?
Bij doorvragen bleek niet zozeer de vraag belachelijk, maar het idee dat er ook een antwoord op zou komen."

En over de procedures: "Zo'n procedure [aanmelding voor onderzoek, PdR] kan ruim anderhalf jaar duren. De kwalificatie 'urgent' verliest op die manier geheel zijn betekenis."
Met 'urgent' wordt hier niet gedoeld de saneringsurgentie, de voorloper van het huidige wel-niet-spoedeisend-zijn. Saneringsurgentie kwam pas in 1994 in de Wbb te staan. In 1993 was 'urgent' een gewoon woord, OK een sjiek woord, maar zonder jargonbetekenis. 'Urgent' sloeg op de onderzoeksurgentie, zeg maar: op de onderzoekswachtlijst.
Nu de humane spoedlocaties gerapporteerd zijn, is het al weer even stil over de andersoortige spoedlocaties: de ecologische en de verspreidingslocaties.

De VN-telling sluit op 1587 plaatsen. 'Locatie' was toen nog niet de standaardbenaming voor een verontreinigde plaats.
Na een berekening van kosten en budget wordt de Ginjaar-belofte (schoon in 1990) door VN bijgesteld: "Als er verder geen nieuw gif meer bijkomt, wat erg onwaarschijnlijk is, zal 2043 kunnen worden uitgeroepen tot het Jaar van de Schone Bodem."
Het loslaten van het multifunctionaliteitsbeginsel (1997) en van het beschermingsbeginsel (2003), dat had VN nog niet voorzien. Maar het jaartal, dat begint binnen het bereik te komen van een nieuw lange-termijndoel. Bodem Optimaal in 2043? Ik hoop het mee te maken.

Paul de Reus
Polder BV IJmuiden

Reageren op deze column kan hier: Linkedingroup