Af en toe ontmoet je op een bijeenkomst onverwachte pareltjes (Josja Veraart, 21 maart).
Pareltjes die je van tevoren niet had verwacht. Die ervoor zorgen dat je op het puntje van je stoel zit te luisteren. En die ervoor zorgen dat je de volgende dag met nieuwe energie en drive weer opstaat. Pareltjes laten je niet meer los. Ze blijven in je ooghoek schitteren en naar je knipogen, misschien zelfs lonken. Totdat je er echt mee aan de slag gaat.
Voor wie het toeval een handje wil helpen, begon maandagavond direct goed met professor Cardoso tijdens 'It's the food stupid', (Rode Hoed en WUR). En dinsdag was het weer raak op het symposium Duurzame Lente bij het RIVM, waar de klimaatverandering hoog op de agenda stond. De urgentie is groot. We stevenen nu hard af op een temperatuurtoename van 4 graden Celsius. De boodschap is helder. We kunnen en moeten alles op alles zetten om onder de 2 graden temperatuurstijging te blijven. Het is gewoon een kwestie van andere keuzes maken. Keuzes waarbij we volgens Marjan Minnesma echt niet met dubbele truien zielig in een hoekje hoeven te gaan zitten.
Professor Irene Maria Cardoso uit Brazilië is zo'n pareltje. Met het vuur in haar ogen vertelt ze over hoe het wel kan. Met een benijdenswaardige gedrevenheid helpt ze in Brazilië boeren bij hun Agro-ecologie. Vrij omschreven als 'land beheerd met kennis en biodiversiteit in plaats van met pesticiden en kunstmest'. Agro-ecologie is in Brazilië 20 jaar geleden als project gestart vanuit de notie dat er iets gedaan moest worden aan de schrikbarende afname van bodemkwaliteit en biodiversiteit. Nu is het een beweging waar niemand meer omheen kan. Momenteel voeden meer dan 700 boeren de Brazilianen vanuit hun weelderige boerderij, met verschillende oogsten en een grotere opbrengst dan toen ze op de industriële manier hun bedrijf runden. Allemaal kleine paradijsjes.
Het gaat goed. Maar helaas, ze zijn er nog lang niet. Een van de grootste bedreigingen wordt gevormd door de gigantische industriële sojateelt. Onze koeien eten soja. Sterker nog, we schijnen 's werelds soja-importeur nummer 2 te zijn. Het verbouwen van soja zorgt voor uitputting van de bodem en voor ontbossing. Er worden veel pesticiden bij gebruikt, zoveel dat het bij de inwoners terug te vinden is in de moedermelk. De kaas van onze koeien ligt in de Braziliaanse supermarkten ten koste van Braziliaanse kaas.
Met humor weet deze professor Nederlanders ervan te overtuigen dat wij niet als klein land 'such a small country' moeten denken dat we de wereld moeten voeden. Begin eerst maar eens met je eigen land. Daarmee help je de wereld veel beter. Hebben we meteen de eerste concrete stap gezet om inderdaad onder de 2 graden klimaatverandering te blijven.
Josja Veraart (Initiatief Bewust bodemgebruik en Royal HaskoningDHV)
Reageren op deze column kan hier: Linkedingroup
