Daar was 'ie dan eindelijk: het langverwachte eindrapport van het parlementaire onderzoek naar ICT-projecten bij de overheid. In december 2011 schreef ik op deze plek een column op het moment dat het onderzoek startte. Ik beloofde toen het onderzoek te volgen. Welnu: het resultaat is er en alles eraan is fors: het rapport zelf, de voorzitter van de commissie, maar vooral de conclusies. Samengevat: het gaat niet helemaal goed. De oplossingen die bedacht zijn beloven in mijn ogen echter weinig verbetering: het is vooral een klassieke interventie met een pakket aan extra regeltjes en controlemomenten (Jan Klein Kranenburg, 6 november).
De voorbeelden in het rapport gaan over de A73-tunnels en het UWV en daarmee over teralomane miljoenenprojecten. Ik ben echter benieuwd wat er gebeurt als je de kosten van alle kleine mislukte 
ICT-projectjes bij elkaar optelt. We kennen ze denk ik allemaal wel. Een project lijkt tegenwoordig niet meer mee te tellen als er geen website of tool opgeleverd wordt. Of als je nog hipper wilt overkomen: een app. Koste wat kost moet zoiets in de lengte van jaren beheerd worden, tegen telkens oplopende kosten.
Ik zag ooit eens iemand met droge ogen een presentatie geven over een (gesubsidieerde) website met een soort afwegingstool die op topdagen 9 unieke bezoekers trok. Een eenvoudig rekensommetje leerde dat met het geld dat hierin omging met gemak een adviseur betaald kon worden die op ambachtelijke wijze dezelfde adviezen kon verstrekken, maar dan zonder tussenkomst van dat magische wereldwijde web. Maar ja: een digitale tool hoort nu eenmaal bij een projectresultaat: Een projectleider wil dolgraag zijn zichtbare geurspoor achterlaten.
Hetzelfde rekensommetje kun je ook globaal maken voor het project Rekeningrijden. Alleen al de ontwikkelkosten voor dit project waren al begroot op 4 miljard euro. Uitgaande van het minimumloon kun je hiervan 23.000 mensen gedurende 10 jaar lang op een krukje bij op- en afritten zetten om kentekens te noteren. Een absurd beeld natuurlijk, maar wel goed om dat soort bedragen eens in zo'n perspectief te zien.
Ik zou ervoor willen pleiten om projectsuccessen eens niet af te willen meten aan die digitale geursporen. Zorg er eerst maar eens voor dat het resultaat van een project gewoon concreet, haalbaar en toepasbaar is. Informatie en Communicatie kunnen soms best wel zonder Technologie.
Jan Klein Kranenburg
Werkt bij Rijkswaterstaat Leefomgeving, maar schrijft zijn columns op persoonlijke titel.
Reageren op deze column kan hier:Linkedingroup
