Vorige week organiseerde de provincie Noord-Brabant een bijeenkomst met als titel 'Samen naar een vitale bodem'. Gedeputeerde Johan van den Hout legde bij de opening uit wat onder een vitale bodem moet worden verstaan. Het is een bodem met weerstand, die dus tegen een stootje kan, ook vanuit het klimaat. En natuurlijk is hij geschikt voor zowel natuur als landbouw. Als tijdshorizon dacht hij aan het jaar 2030: dan moet de Noord-Brabantse bodem vitaal zijn. Hierna volgde een korte film en drie reflecties daarop vanuit de Provinciale Raad Gezondheid (People), een adviesbureau (Planet) en een composteringsbedrijf (Profit). Tijdens het debat gaf een van de deelnemers blijk van zijn afkeer van het veelvuldige gebruik van het woord 'duurzaam'. Een bestuurder van de ZLTO raadde aan om telkens als dat woord viel aan het woord 'volhoudbaar' te denken. Dat woord gebruikt men in dit kader in Zuid-Afrika. Eerder pleitte Bas van der Griendt ook al voor het gebruik van dit woord (Theo Edelman, 19 maart).
Opvallend was een verzoek van een jongere deelnemer die graag een stuk grond zou huren of pachten, om daarop landbouw te bedrijven. Maar zij kon op geen enkele wijze aan een stuk grond komen. 
Gemeenten werd gevraagd hierop in te spelen door overtollige gemeentelijke gronden hiervoor beschikbaar te stellen. Na een korte pauze waren er maar liefst twaalf workshops waar de nadruk op 'Samen' lag. Hoe kun je van elkaar leren, hoe kun je elkaar versterken? Bij zijn slotwoord meldde de gedeputeerde dat hij verrast was dat er nauwelijks over de probleemstelling was gediscussieerd, maar dat mogelijke oplossingen centraal stonden. U kunt een verslag van deze interessante middag verwachten in het tijdschrift Bodem.
Vandaag zijn de uitslagen van de Provinciale Statenverkiezingen bekend geworden. Marianne Thieme was blij met de winst voor haar partij. 'Steeds meer mensen gaan ons planeetbrede programma waarderen' verkondigde zij. Met een groepje geestverwanten heb ik gevolgd of bodemaspecten een rol hebben gespeeld bij de campagnes en bij de uitslagen. Daarvan lijkt alleen sprake rond het onderwerp aardbevingen in de provincie Groningen. Voor het overige ging het vooral om nationale thema's en nationale politieke kopstukken. Jammer dat de provincies zich niet beter hebben kunnen profileren. Onderwerpen genoeg, lijkt mij. Bijvoorbeeld hoe in vijftien jaar de bodem vitaal te krijgen.
Morgen vindt een gedeeltelijke zonsverduistering plaats. De aarde, de maan en de zon staan dan in een rechte lijn waardoor de zon voor even buiten beeld is. Bij helder weer zal de hele zonsverduistering vanuit ons land zichtbaar zijn. De verduistering duurt bij ons 2,3 uur. Kijken, zou ik zeggen!
Theo Edelman (Bodemkundig Adviesbureau Edelman)
Reageren op deze column kan hier: Linkedingroup
