Bevel en Kostenverhaal
Volgens de Wet bodembescherming kan de provincie bedrijven met een (vermoeden van) ernstige bodemverontreiniging bevelen tot: (Provincie Drenthe, 27 mei)
- het doen van nader bodemonderzoek
- het verrichten van saneringsonderzoek
- het treffen van beveiligingsmaatregelen
- het verrichten van bodemsanering/nazorg
- het staken van handelingen die de bodem verontreinigen/aantasten
- het toelaten van personen om bodemonderzoek te doen of de oorzaak van een bodemaantasting weg te nemen
Wanneer het bedrijf weigert te voldoen aan een bevel kan de provincie bestuursdwang uitvoeren of een dwangsom opleggen.
Als de provincie zelf saneert, dan kunnen de kosten hiervan door het Rijk worden verhaald op de vervuiler. Saneringskosten kunnen ook worden verhaald op de eigenaar als de grond in waarde is toegenomen door de sanering die door de provincie is uitgevoerd.
Aansprakelijkheid
In principe geldt "de vervuiler betaalt". Als u een vervuild terrein heeft kunt u de vervuiler aanspreken voor op saneringskosten. Tenminste, als u weet wie het was en deze nog leeft. De vervuiler hoeft niet altijd te betalen. Soms is de vervuiling van heel lang geleden. Is het vervuilen vóór 1975 gebeurt, dan is het meestal niet meer mogelijk de vervuiler hierop aan te spreken. Dit betekent dat de eigenaar van de vervuilde grond aansprakelijk kan zijn.
Een paar jaartallen zijn belangrijk als het gaat om te bepalen of een eigenaar aansprakelijk is.
- Bij aankoop vóór 1975, is een eigenaar meestal niet aansprakelijk.
- Bij aankoop tussen 1975 en 1983 is de eigenaar aansprakelijk als deze van de verontreiniging had kunnen weten.
- Bij aankoop tussen 1983 en 1990 is de eigenaar ook alleen aansprakelijk als deze van de verontreiniging had kunnen weten. Maar er wordt nu wél eerder van uit gegaan dat de eigenaar het had kunnen weten.
- Bij aankoop tussen 1990 en 1993 is een eigenaar in beginsel aansprakelijk met uitzondering van een bewoner of een "kleine zelfstandige"
- Bij aankoop na 1993 is een eigenaar in beginsel aansprakelijk.
Voor "professionele" kopers gelden strengere normen. Voor meer informatie kunt u kijken op www.vrom.nl. Hier kunt u de Beleidsregel kostenverhaal downloaden.
Het bovenstaande is een algemene weergave van zaken. In concrete gevallen zal het steeds van de specifieke omstandigheden afhangen of iemand aansprakelijk is.
Verder is het zo dat ook bij (ver)koop van een vervuild terrein de verontreiniging een rol speelt. Daarover moeten tussen de koper en verkoper afspraken worden gemaakt.
Omgangsregeling particulieren
Bij de aankoop van een woning op vervuilde grond wordt u in beginsel schuldig eigenaar. Dit betekent dat u, op grond van de Wet bodembescherming, voor eventuele onderzoeken en sanering van de verontreiniging kunt worden aangesproken. De provincie ziet hier echter vanaf omdat wij een terughoudend beleid over aansprakelijkheid van particulieren voor bodemverontreiniging voeren. U wordt door ons niet verplicht tot het doen van een onderzoek en sanering als u aan de volgende voorwaarden voldoet:
- U heeft de woning gekocht voor van eigen bewoning
- U heeft voor de woning een redelijke koopprijs betaald wat betekent dat hierbij geen rekening is gehouden met de verontreiniging
- Het perceel is niet verontreinigd ten gevolge van een lekke huisbrandolietank
- U bent niet betrokken geweest bij het ontstaan van de verontreiniging
Mocht het zo zijn dat in de toekomst uw perceel met overheidsgeld wordt gesaneerd, dan is er sprake van een waardevermeerdering van het perceel. Voldoet u aan het bovenstaande dan zal het verhalen van de waardevermeerdering ook achterwege blijven. Wanneer uw woning bij de vorige eigenaar een bedrijf was is kostenverhaal door de overheid wel mogelijk. Wanneer u echter in het kader van een bouwvergunning voor aanbouw moet saneren, dan bent u zelf verantwoordelijk voor de sanering. Koopt u een woning met de wetenschap van bodemverontreiniging, dan heeft u niet het recht om van de overheid sanering te verlangen. Verder kan de verontreiniging gebruiksbeperkingen met zich meebrengen. Hiervoor kunt u de provincie ook niet aansprakelijk stellen (zie ook onderdeel stimulering bodemsanering particulieren).