Al weer 2 weken geleden werd in Nijmegen het symposium Bodembreed gehouden. Ik was toen bij een presentatie over microplastics in de bodem. We weten al aardig wat over de effecten hiervan in het zeemilieu. Zelfs op meer dan 6 km diepte in zeetroggen wordt plastic aangetroffen. En daarmee komt het ook in allerlei zeedieren al voor, omdat zij plastic als voedsel zien of verstrikt raken in plasticresten. De plasticsoep is overduidelijk slecht voor het waterleven. (Anton Roeloffzen, 29 mei)

Foto Anton 16feb10Ook in afval- en drinkwater worden microplastics aangetroffen; ook de mens krijgt het dus binnen.

Maar hoeveel microplastics komen er eigenlijk voor in de grond? We hebben eigenlijk geen idee, omdat dit nog nooit echt is onderzocht. Wel is recent duidelijk geworden dat in strandzanden veel plasticdeeltjes voorkomen.
Gezien de plasticsoep in de oceanen is de conclusie onvermijdelijk dat ook in gewonnen zeezand volop plasticresten aanwezig zijn. En dat geldt ongetwijfeld ook voor alle bagger, die vrijkomt uit onze rivieren, boezemwateren, sloten en stadssingels.
En in de landbouw worden ook steeds meer plastic folies benut, die afval achterlaten op het land. Om het over de run-of van wegen maar niet te hebben, dat vooral uit roet en rubberslijpsel bestaat.
Kortom ook in de bodem is microplastic overal!

Maar wat zijn nu de effecten van dat microplastic op de bodemkwaliteit en het bodemleven? Daarover is nauwelijks iets bekend. Er is wat onderzoek gedaan naar het effect op regenwormen en helder is dat deze microplastics in het lichaam opnemen. Maar komen er dan ook schadelijke bijmengingen van bijvoorbeeld weekmakers of brandvertragers vrij in het wormenweefsel? En welk effect heeft dat? Vindt er doorvergiftiging plaats in de voedselketen. We weten het niet.

Opnieuw een voorbeeld van een persistente groep van stoffen, die zich in de bodem ophoopt, zonder dat we weten wat de gevolgen op langere termijn zijn. We hebben nog veel uit te zoeken over bodemverontreinigende stoffen en de gevolgen hiervan. Hoezo zijn alle bodemproblemen wel opgelost? Allerlei nieuwe bedreigingen komen er aan. Helaas, want het voorzorgprincipe belijden we wel met de mond, maar nog niet in de praktijk.

Anton Roeloffzen

DCMR Milieudienst Rijnmond

Reageren op deze column kan hier: Facebook