AMSTERDAM - Een groot bouwwerk midden in het centrum van Amsterdam in de grond laten verdwijnen, het zou een meesterlijke truc van Houdini kunnen zijn (Gemeente Amsterdam, Dienst Metro, 29 mei).
Maar in dit geval is het 'slechts' een knap staaltje techniek. Het grote bouwwerk is het derde en laatste caisson van de Noord/Zuidlijn. Deze enorme betonnen doos zal de komende weken geleidelijk in de bodem zakken en uit het zicht verdwijnen.
Verbinding
Op een lege zandvlakte, voor het station Amsterdam Centraal, zijn we in september 2011 begonnen met de bouw van de laatste caisson. De afgelopen maanden verrees hier een grote betonnen doos. Vorige maand bereikte de caisson zijn hoogste punt, de komende zes tot acht weken wordt het grote bouwwerk afgezonken tot een diepte van NAP -20 meter. De caisson komt te liggen tussen twee reeds eerder afgezonken caissons, samen vormen ze de verbinding tussen het metrostation Amsterdam Centraal en de geboorde tunnels onder het Damrak.
Zakken
Om de enorme betonnen doos (afmeting L42xB13xH11) te laten zakken wordt de grond onder de caisson geleidelijk verwijderd. Het afgelopen pinksterweekend hebben de caissonwerkers de eerste grond afgevoerd. Met waterkanonnen spuiten zij het zand onder de caisson los en zuigen ze de modderbrij weg. Doordat er onder de caisson ruimte ontstaat, zakt het grote bouwwerk onder zijn eigen gewicht in de bodem, per dag ongeveer een halve meter.
Onder druk
De ruimte die onder de caisson ontstaat is de werkruimte van de caissonwerkers. In deze krappe ruimte spuiten zij het zand los en verwijderen eventuele harde voorwerpen die ze in de bodem tegenkomen. Zodra er ongeveer drie meter grond is verwijderd, wordt de werkruimte op druk gebracht. Dit is nodig om voldoende weerstand te bieden aan de grondwaterdruk. De druk in de werkruimte wordt steeds verder opgevoerd, naarmate het caisson dieper zakt en de grondwaterdruk toeneemt.
In- en uitschutten
Werken onder overdruk is fysiek zwaar werk, de procedures moeten daarom zorgvuldig worden uitgevoerd om eventuele complicaties, zoals caissonziekte, tegen te gaan. Voordat de caissonwerkers starten met hun werkzaamheden moeten zij eerst inschutten, in een speciale schutkamer wordt de luchtdruk langzaam opgevoerd tot de druk die onder de caisson heerst. Alleen na het inschutten kunnen de caissonwerkers de werkruimte veilig betreden. Bij het verlaten van de werkruimte vindt het omgekeerde plaats, het uitschutten, en wennen de mannen weer langzaam aan de normale luchtdruk.
Klik hier voor meer informatie
