Het gebruiken van de bodem als energiebron is de laatste jaren in populariteit toegenomen (Gemeente Sint-Michielsgestel, 12 juli).
Dit is goed nieuws, want het is een duurzame vorm van energie. Maar de toename van het aantal bodemenergiesystemen in de bodem kan ook tot problemen leiden. Als ze te dicht bij elkaar komen te liggen kunnen ze elkaar namelijk negatief beïnvloeden wat ten koste zou kunnen gaan van het rendement en dus het comfort van de woning of bedrijfsgebouw. Een goede onderlinge ordening van deze systemen in de ondergrond is dan nodig. In bodemwarmtewisselaars circuleert (koel-)vloeistof die in de zomer koude uit de bodem haalt en in de winter warmte. Bodemwarmtewisselaars worden ook wel bodemlussen, of "gesloten bodemenergiesystemen" genoemd die bij grondgebonden warmtepompen worden toegepast.
WKO-systemen (WarmteKoudeOpslag-systemen) pompen grondwater op waar in de zomer warmte aan wordt toegevoegd. Dit opgewarmde water wordt in de grond opgeslagen, zodat het in de winter weer kan worden opgepompt om woningen of andere gebouwen te verwarmen. Andersom kan ook in de zomer weer koel water worden opgepompt om woningen en gebouwen af te koelen, zodat daarvoor minder energie nodig is dan bijvoorbeeld bij airconditioning. WKO-systemen worden ook wel "open systemen" genoemd. Er zijn daarom nieuwe regels vastgelegd in het "Wijzigingsbesluit bodemenergiesystemen", dat op 1 juli 2013 in werking trad. Eén van de nieuwe regels is dat nieuw aan te leggen gesloten systemen gemeld moeten worden. Bij gesloten systemen met een vermogen groter dan 70 kWh kan het ook nodig zijn om een omgevingsvergunning beperkte milieutoets (obm-vergunning) aan te vragen. Voor open systemen bestond al een vergunningplicht.
Melden
Het melden gebeurt via het Omgevingsloket Online (www.omgevingsloket.nl). Bedrijven melden via de Activiteitenbesluit Internet Module (http://aim.vrom.nl). De gemeente ontvangt en behandelt de meldingen. In sommige gevallen doet niet de gemeente dit, maar de provincie of een milieudienst. Gemeenten kunnen de bodemenergiesystemen op een landelijke digitale kaart plaatsen. Nieuwe initiatiefnemers worden vervolgens gewezen op deze kaart, zodat ze kunnen bepalen of ze wel voldoende afstand houden tot andere systemen in de buurt. Deze kaart wordt onder andere ontsloten via de website www.wkotool.nl.
Bestaande systemen
Bestaande open systemen zijn al bij de overheid bekend. Voor de gesloten systemen oftewel de bodemwarmtewisselaars is dat vaak niet het geval. Om goed met elkaar rekening te kunnen houden en beïnvloeding te voorkomen, is het belangrijk dat ook de bestaande gesloten systemen op die kaart weergegeven kunnen worden. Naar verwachting zijn dat er ongeveer 20.000 in heel Nederland. Het melden van deze bestaande systemen is niet verplicht maar kent wel voordelen. Het voordeel van het melden van een vóór 1 juli 2013 geplaatste bodemwarmtewisselaar is dat het wettelijk wordt beschermd tegen mogelijk negatieve beïnvloeding bodemenergiesysteem dat later wordt geplaatst in uw directe omgeving. Bent u eigenaar van een bodemwarmtewisselaar, dan kunt u ervoor zorgen dat uw systeem zichtbaar wordt op de landelijke kaart zodat anderen er rekening mee kunnen houden.
Wordt uw huis of gebouw wel verwarmd met behulp van een bodemwarmtewisselaar, maar bent u niet de eigenaar, omdat u bijvoorbeeld huurt of vastrecht betaalt, dan kunt u deze brochure aan de eigenaar overhandigen om hem daarmee op het belang van melden te wijzen.
Hoe te handelen?
U kunt uw bodemwarmtewisselaar melden bij het Omgevingsloket (www.omgevingsloket.nl). Uw gemeente ontvangt dan uw melding en zal hem verder afhandelen. Het is mogelijk dat het Omgevingsloket om technische eigenschappen van uw bodemwarmtewisselaar vraagt waar u niet meer over beschikt en die u ook niet meer kan achterhalen. Deze eigenschappen kunnen bijvoorbeeld zijn: de totale lengte van de bodemlussen, bodemzijdig vermogen of energierendement. In dat geval kunt u rechtstreeks met de gemeente contact opnemen om te overleggen of de gemeente uw systeem zonder melding tóch zichtbaar kan maken op de landelijke kaart. Zonder melding is er geen sprake van een wettelijke bescherming tegen negatieve beïnvloeding, maar doordat uw systeem wel zichtbaar wordt op de kaart kunnen toekomstige initiatiefnemers die ook bodemenergie willen gebruiken toch rekening met u houden.
