Simpele en goedkope oplossing erfafspoeling

Water dat na regen van het erf spoelt is door boeren simpel te zuiveren. De milieuwinst hierbij is relatief hoog en de kosten voor de boer verrassend laag. Dit blijkt uit een gezamenlijk onderzoek van LTO-Raalte, het Waterschap Groot Salland en de gemeente Raalte (Waterschap Groot Salland, 20 maart). Waarom moeilijk doen als het makkelijk kan? Een onderzoek van bijna twee jaar bij vier boerenbedrijven in de gemeente Raalte laat met eenvoudige maatregelen goede resultaten zien. Het enige wat eigenlijk nodig is, is het graven van een bezinksloot langs kuilplaten en het deel van het erf waar wel eens mest en ruw- en kuilvoer op terechtkomt. Bij een regenbui worden de afvalstoffen in de bezinksloot gespoeld en komen zodoende niet rechtstreeks in het oppervlaktewater terecht. De onoplosbare bestanddelen dalen vervolgens naar de bodem van de sloot en bezinken daar. Afgespoelde voedingstoffen kunnen door natuurlijk ontstane vegetatie worden opgenomen. Het bezonken water wordt via een overstort naar aangelegen watergangen getransporteerd. IBA-normenHet Waterschap Groot Salland heeft op vier melkveehouderijen gedurende twee jaar onderzoek uitgevoerd naar de gevolgen voor oppervlakte- en grondwater en voor de vegetatie. De resultaten hiervan zijn positief. Het water dat uiteindelijk op oppervlaktewater wordt geloosd, voldoet aan de normen die ook aan huishoudelijk afvalwater, de zogeheten IBA I (6 m3 septic tank), worden gesteld. In het grondwater worden geen grote waardeveranderingen gemeten en de vegetatie in de bezinksloot groeit goed. Het gehalte aan zware metalen, met name koper en zink, in het grondwater is gunstig. Er is geen sprake van verontreiniging van de bodem. Door het bezinken en door opname van stoffen door de begroeiing langs en in de sloot wordt het water voorgezuiverd (gereinigd). Bijkomend voordeel voor de boer is dat het slib uit de sloot zonder problemen over het land kan worden uitgereden, omdat het een lagere milieubelasting veroorzaakt dan mest. Inspelen op Lozingsbesluit en EKWMet het onderzoek naar afstromend regenwater van erfverharding en kuilplaten wordt ingespeeld op het Lozingsbesluit Open Teelt en Veehouderij en de toekomstige regelgeving van de Europese Kaderrichtlijn Water (EKW). Die geeft aan hoeveel stoffen er in geloosd water mogen zitten. Het onderzoeksrapport is naast bestuurders van het waterschap en de gemeente Raalte ook overhandigd aan gedeputeerde van de provincie Overijssel Piet Jansen. Die was enthousiast over de resultaten en beloofde het rapport door te sturen naar de nieuwe minister van milieu. Deze maand begint een landelijke discussie over het onderwerp erfafspoeling, waarbij met name waterschappen en agrarische organisaties betrokken zijn. De onderzoekspartners hopen gezien de eenvoud en lage kosten op een groot draagvlak en een goede score in de landelijke discussie en dat de bezinksloot een algemeen aanvaard fenomeen wordt. De methodiek zal overigens niet overal in Nederland kunnen worden toegepast. In het westen van Nederland is het grondwaterpeil in laag gelegen gebieden zo hoog, dat een bezinksloot geen optie is. Een ander minpuntje kwam aan het licht bij sneeuwval. Tijdens het onderzoek was dit twee keer het geval en werd tijdelijk een hogere vervuiling van het water gemeten dan normaal. De komende jaren zal de kwaliteit van het grondwater onder de bezinksloten worden gemonitoord.