Het ministerie van VROM wil ervaring opdoen met ondergrondse planning. Het ministerie gaat vier gemeentelijke projecten ondersteunen met advies, kennis en onderzoek tijdens het planproces (Ministerie VROM, 16 augustus).
‘Het is een continue samenwerking tussen de gemeenten en het ministerie’, zegt Floor Oomen, woordvoerder van het ministerie. De projecten duren tot begin 2007 en met de kennis wil het ministerie een stimuleringsprogramma opzetten voor gemeenten en provincies. Zij moeten zich bewuster worden van de ondergrond en die beter bij hun planvorming betrekken. Uiteindelijk is het de bedoeling dat er driedimensionale bestemmingsplannen worden gemaakt, waarbij ook te zien is wat er onder de grond zit. Daarbij valt te denken aan parkeergarages, tunnels, maar ook aan kabels en leidingen.
De vier geselecteerde projecten zijn de stadshavens in Rotterdam, het stationsgebied in Utrecht, de Rijnboog in Arnhem en Usseler Es in Enschede. In de stadshavens zijn voorlopig geen bouwactiviteiten gepland. Daar is het VROM vooral te doen om alle leidingen en kabels die ondergronds zijn aangebracht. Vaak zijn die nu amper in kaart gebracht. Voor toekomstige bouwwerken is het wel handig om te weten waar mogelijke obstakels in de grond zitten, zodat de bouwers daar rekening mee kunnen houden. In Arnhem en Utrecht zijn wel ondergrondse bouwsels gepland, zoals respectievelijk parkeergarages en een tunnel. Utrecht is naar eigen zeggen vooral gekozen vanwege de vele activiteiten op een klein stukje grond. De gemeente probeert al rekening te houden met de ondergrond en is blij met de komende bijstand van VROM.
VROM onderzoekt samen met de gemeenten de ruimtelijke, financiële en juridische aspecten van de totale ruimtelijke planning, dus inclusief de ondergrond. Het Centrum voor Ondergronds Bouwen heeft geconstateerd dat zo’n brede benadering in Nederland weinig wordt toegepast. Dat komt volgens het ministerie ook omdat er geen praktijkvoorbeelden zijn van het gebruik van een allesomvattend planproces. De kennis uit de praktijk moet nu uit de vier geselecteerde gebiedsprojecten komen. Dat betekent niet dat er al een schop de grond in moet voordat de proef afloopt begin 2007. Het gaat VROM vooral om het betrekken van de ondergrond bij de bouwplannen.