De kans op schade aan kabels en leidingen door graafwerkzaamheden is groot. Met alle economische en maatschappelijke gevolgen en veiligheidsrisico's van dien. Een wettelijke plicht tot uitwisseling van informatie over de ondergrondse infrastructuur is daarom wenselijk. Het ministerie van EZ werkt momenteel aan een 'Wet op de informatie-uitwisseling ondergrondse netten'. (Ook bekend als de 'Grondroerdersregeling') De preventie van graafschade is in het belang voor gemeenten en haar inwoners. De VNG maakt zich samen met het Gemeentelijk Platform Kabels en Leidingen (GPKL) sterk voor een wet waar gemeenten straks goed mee uit de voeten kunnen (VNG Nieuws, 6 december 2006).


De preventie van graafschade is in het belang voor gemeenten en haar inwoners. De VNG maakt zich samen met het Gemeentelijk Platform Kabels en Leidingen (GPKL) sterk voor een wet waar gemeenten straks goed mee uit de voeten kunnen.

Gevolgen wettelijke plicht
Er geldt straks een verplichting tot het aanmelden van kabel- en leidinggegevens en graafwerkzaamheden bij het Kadaster. (Het huidige meldpunt - KLIC - opereert op vrijwillige basis.) Een gemeente kan de kabel- en leidinggegevens van het gebied dat binnen haar grenzen valt, opvragen bij het Kadaster.

Maar ook voor de gemeente als eigenaar van kabels en leidingen (voor openbare verlichting, riolering) geldt straks een verplichting tot digitale toegankelijkheid en aanlevering bij het Kadaster.

Digitaal beschikbaar
De verplichte aanlevering van informatie betekent voor gemeenten zij alle gegevens over kabels en leidingen in hun beheer digitaal beschikbaar moeten hebben. De gemeenten moeten het digitale kaartmateriaal conform een - nog definitief vorm te geven - digitaal uitwisselingsysteem aan kunnen leveren.

Als bekend is hoe dit 'Informatiemodel Kabels en Leidingen' (IMKL) eruit gaat zien worden de betrokken partijen (waaronder de gemeenten) hierover geïnformeerd.

Aandachtspunten VNG en GPKL
Volgens het wetsontwerp moet de beheerder van de openbare grond een 'ontdekte' kabel of leiding registreren waarvan niet te achterhalen valt wie de eigenaar is. De verantwoordelijkheid voor deze “weesleidingen” wordt hierdoor verplaatst van de feitelijke eigenaar naar de gemeente.

Het is niet acceptabel dat de gemeente zonder meer opdraait voor de nalatigheid van de eigenlijke beheerder. Wij vinden daarom dat gemeenten voor deze lastenverzwaring financieel moeten worden gecompenseerd.

Ook de verplichte registratie van huisaansluitingen moet worden heroverwogen. De registratie van huisaansluitingen kost veel inspanning en levert weinig voordelen op. De maatschappelijke gevolgen van een kabel- of leidingbreuk in dit deel van het netwerk zijn klein.

Ontbrekende gegevens en de gevolgen
Graafschade ontstaat vaak door het ontbreken van registratie- of ligginggegevens. Beschadigingen aan kabels en leidingen kunnen leiden tot het uitvallen van een deel van een communicatienetwerk met alle economische en maatschappelijke gevolgen van dien. Ook is daarbij een veiligheidsrisico, voor zowel de werknemers op straat als voor de omwonenden.

Betere coördinatie gewenst
De kans op schade aan kabels en leidingen door graafwerkzaamheden is groot. Met alle economische en maatschappelijke gevolgen en veiligheidsrisico's van dien.

Een wettelijke plicht tot uitwisseling van informatie over de ondergrondse infrastructuur is daarom wenselijk.

Het ministerie van EZ werkt momenteel aan een 'Wet op de informatie-uitwisseling ondergrondse netten'. (Ook bekend als de 'Grondroerdersregeling')

De drukte in de ondergrond vraagt ook om een betere coördinatie. De beheerder van de openbare grond - in de regel de gemeente - is het aangewezen orgaan om sturing te geven aan de locaties waar kabels en leidingen gelegd kunnen worden. Wildgroei wordt voorkomen en er kan efficiënter worden omgegaan met de schaarse ruimte.

Ruimere toepasbaarheid van ligginggegevens draagt bij aan een verbetering van de coördinatierol van gemeenten. Bij calamiteiten is het wenselijk dat de verantwoordelijke voor de openbare veiligheid snel op de hoogte kan worden gesteld van de positie van gevaarlijke en vitale kabels en leidingen in de grond.

Plannen afstemmen
Onnodig opeenvolgende graafwerkzaamheden op één locatie moeten worden voorkomen. Daarom is het van belang dat netbeheerders en gemeenten hun plannen voor (het leggen van en verrichten aan onderhoud aan) kabels en leidingen, resp. (de inrichting en onderhoud aan) de openbare ruimte onderling afstemmen.

Stand van zaken
De Tweede Kamer zou het wetsvoorstel behandelen in de eerste week van december. Dit is inmiddels uitgesteld. De bedoeling is dat de wet in de eerste helft van 2007 in werking treedt.

Het is door de vertraging echter de vraag of dit wordt gehaald. Vanaf de inwerkingtreding geldt een overgangsperiode van twee jaar waarin het gebruik van het elektronisch informatiesysteem nog niet verplicht is.