FRANEKER - Wetterskip Fryslân overweegt waterpeilen te verhogen en sloten te verbreden in de strijd tegen de verzilting in het bodemdalingsgebied bij Oosterbierum en Tzummarum. Verder start er een zoektocht naar waterbergingsgebieden en is er aandacht voor het voorkomen van schade aan huizen en riolering (Wetterskip Fryslân, 13 september).
De maatregelen zijn nodig met het oog op de toekomstige zoutwinning en staan omschreven in de voorkeursvariant voor een alternatief herstelplan Barradeel II, dat het waterschap gisteren in Franeker presenteerde.
Het doel van het waterschap is te komen tot een robuust en veerkrachtig watersysteem in het concessiegebied Barradeel II, dat ook goed functioneert in perioden van droogte en neerslag en daarbij voldoende waterberging heeft. Kansrijke oplossingen uit informatie- en discussiebijeenkomsten met onder andere deskundigen en agrariërs zijn de afgelopen tijd verder uitgewerkt. Daaruit zijn drie oplossingsmodellen naar voren gekomen. Door veldwerk en nader onderzoek zijn de drie varianten nu globaal met elkaar vergeleken en heeft het waterschap nu een voorkeursvariant gekozen.
Voorkeursvariant 1 gaat uit naar peilverhogingen, zodat de drooglegging ongeveer 1,20 meter wordt. Dit kan in de hoge gebieden zelfs een verhoging van 70 centimeter inhouden. Door deze maatregel kan de verzilting beter worden tegengegaan. Er ontstaat echter wel minder waterberging. Daarvoor denkt het waterschap aan een oplossing door de sloten te verbreden en een beperkt aantal laaggelegen waterbergingspercelen in te richten. Uit de twee overige varianten, die door ingenieursbureau Arcadis en kennisinstituut TNO zijn doorgerekend, blijkt dat die minder perspectief bieden.
Variant 2, die uitgaat van een peilverlaging in het gebied langs de Roptavaart, is geen oplossing voor de langere termijn. De zoute kwel wordt weliswaar naar de laagte rond de vaart getrokken, maar zorgt op langere termijn voor extreme verzilting in een groter gebied. Bovendien levert deze scenario veel droogteschade op.
Variant 3, het extra verhogen van het waterpeil ter hoogte van de Roptavaart, geeft een verslechtering van de verziltingssituatie en zorgt voor veel natschade. Daarom heeft Wetterskip Fryslân gekozen voor de eerste variant. Bij de uitwerking van het plan wordt tevens rekening gehouden met de effecten op woningen en infrastructuur.
Eerder is er door Ingenieursbureau Oranjewoud, in opdracht van Frisia Zout, al een herstelplan gemaakt dat gebaseerd is op het herstel van de drooglegging in het gebied. Het Dagelijks Bestuur van Wetterskip Fryslân heeft op grond van voortschrijdend inzicht Arcadis opdracht gegeven om een alternatief duurzamer plan te ontwikkelen. TNO is gevraagd effecten van verschillende oplossingen voor wat betreft verzilting en drooglegging te onderzoeken.
Wetterskip Fryslân zal samen met Arcadis en TNO de voorkeursvariant verder uitwerken en ook financieel onderbouwen. In november zal het Dagelijks Bestuur van het waterschap een advies geven over de haalbaarheid van het alternatieve herstelplan. Een begeleidingscommissie, waarin naast agrariërs, ook omwonenden, de gemeente Franekeradeel en de provincie Fryslân zitting hebben, zal dit oplossingsmodel daarna kunnen vergelijken met het oorspronkelijke droogleggingplan van Oranjewoud. De commissie zal vervolgens een keuze moeten maken voor een herstelplan. Naar verwachting vindt het besluitvormingsproces aan het eind van dit jaar plaats.
