Het is weer begonnen! De enige serie op TV die ik niet wil missen: Wie is de Mol!?. Al decennia probeer ik er elk jaar weer achter te komen wie de opdrachten saboteert, wie er loopt te mollen en wie is de onhandige kandidaat?. In sommige jaren ging het zelfs zover dat ik afleveringen steeds weer opnieuw terugkeek en hele boekjes volschreef met aanwijzingen en verdenkingen. Als u een fan bent dan zeggen de termen ‘moltunnel’ en ‘groene vrijstelling’ u vast genoeg. Kort geleden kwam ik echter tot een nieuw inzicht: Wij zijn de mol! (Ingeborg van Oorschot, 3 februari)
Ik was recent op een open dag van het MBO, met als doel aandacht te vragen voor het vak van milieutechnisch bodemonderzoeker. Nu kom ik niet zo vaak op een MBO, dus het was voor mij een leuke kennismaking met wat zo’n opleiding te bieden heeft. Zowel in de school als buiten waren er veel praktijkdemonstraties met mechanische boorinstallaties en meetapparatuur voor in het veld. Op sommige plekken hingen mensen letterlijk in de boom om takken te snoeien en werden houtzaagwedstrijden gehouden. Ik werd er heel blij van.
Als junior adviseur kwam ik nog wel eens op plekken waar ik mijn rubber laarzen nodig had, maar door de jaren heen verschoof mijn werk steeds meer naar vergaderzalen en computerschermen. Het was op die MBO open dag heerlijk om weer eens met de dagelijkse praktijk geconfronteerd te worden en te zien hoeveel mensen met veel plezier elke dag die rubber laarzen aantrekken. Er liepen gelukkig ook veel toekomstige leerlingen rond met hun ouders. Sommige bezoekers hadden al een keuze gemaakt voor een opleiding, maar velen waren op zoek naar informatie over wat er allemaal voor werk is in de milieu en natuur sector. Voor de meesten was het werk van milieutechnisch veldonderzoeker compleet onbekend.
Ik moest terugdenken aan mijn eigen jeugd en mijn zoektocht naar de juiste vervolgopleiding voor mij. Nu lijkt het zo vanzelfsprekend maar als tiener is je wereld vaak maar klein en heb je geen idee van de diversiteit in beroepen. Als ik niet toevallig op een Open Dag tegen het bordje ‘Geochemie’ was aangelopen had ik nooit geweten dat die studie bestond. Net zoals nu er veel jongeren voor het eerst iets hoorden over milieutechnisch veldwerk.
En dat terwijl bodem juist nu ook weer veel in de kranten staat, en ook andere thema’s die de jeugd aanspreken zoals duurzaamheid en klimaat veel samenhang hebben met de bodem. Hoe kan dat toch? En het is eigenlijk heel simpel: als je niet gezien wordt besta je niet. Wij zijn de mol. Wij zijn als werkveld lekker aan het werk in de grond. Af en toe steken we misschien eens onze kop omhoog uit het zand, maar ja mollen komen alleen omhoog in het donker en dan wordt je niet gezien. En als je niet gezien wordt, besta je dan nog wel?
We hebben het al jaren over de vergrijzing van ons werkveld. Maar is dat niet volledig te wijten aan onze eigen afwezigheid in het blikveld van de jongeren die ons straks moeten opvolgen? Zitten we niet zelf in die ‘moltunnel’ en worden we gewoon niet gezien? Wat we nodig hebben is een ‘groene vrijstelling’, iets dat zorgt dat jongeren weten dat onze mooie vakgebied bestaat, en dat er ook nog veel en leuk werk in te doen is. En dat ‘iets’, wat is dat dan? Nou misschien is het begin daarvan in ieder geval zorgen dat we aanwezig zijn. En een keertje in het daglicht naar de oppervlak komen.
Ingeborg van Oorschot
Reageren op deze column kan hier: Facebook
