Een kleine week kamperen in Ieper, west Vlaanderen. Zo liefelijk en rustgevend vind je het zelden. En het bier smaakt er goed. Joost Prinsen zong niet voor niets “Meid, waarom zo ver gereden, waarom blijven we niet hier, waarom blijven we niet in Vlaanderen met zijn duizend soorten bier?” (link youtube).
Het terrein nabij museum ‘de hooge crater’ was wat scheef (vlak maken mocht niet, cultuur historische waarde) maar het zicht op de omgeving was perfect. (Arne Alphenaar, 21 juli)
Juist dat zicht werd het gebied ooit noodlottig. De heuvel moest koste wat het kost veroverd, heroverd, weer veroverd worden. De bodem getuigt van de verschrikkingen die zich hier hebben afgespeeld. Onder ontelbare witte kruizen liggen de negentig(!) gesneuvelde soldaten per hectare terreinwinst. De vennetjes zijn vermomde bomkraters. De heuvel werd cultuur historische waarde.
Sinds 1918 is minstens twee keer ‘Dit nooit meer” geroepen. Museum ‘de hooge crater’ maakt duidelijk hoe weinig lering de mensheid trekt uit het verleden. Na enige tijd, en, vooral, op veilige afstand wijst men zelfs op voordelen. Niets stimuleert technologische innovatie sterker dan oorlog of mondiale crises. Het lijkt één van de redenen waarom tech-bro’s het disruptieve beleid van Trump steunen.
De verschikkingen van de 1e wereldoorlog vormen een wat wiebelig bruggetje naar onze problemen met PFAS in grond en grondwater. Ze staan niet in verhouding tot de 200 ton munitie die jaarlijks(!) uit de bodem rond Ieper wordt gehaald. Maar als we toch de brug oversteken, wat betreft bodemverontreiniging blijkt ons leervermogen beperkt. Nooit meer teer en cyanide in de bodem, nooit meer DDT op gewassen, nooit meer PER in het grondwater. En over een tijd: nooit meer glyfosaat, nooit meer PFAS.
Als bodemprofessionals kunnen we weinig met geopolitieke uitdagingen. Wij moeten zorgen dat de bodem gezond wordt en blijft. Het geloof in technische innovatie, in “ze vinden er wel wat op” is misschien wel de grootste bedreiging voor de bodem. We weten als geen ander hoe lastig, onbetaalbaar of onmogelijk het is om rotzooi uit de bodem en het water te halen. We kunnen veel, maar laten we eerlijk zijn over wat niet kan. Het gebruik van PFAS, glyfosaat etc. stopt pas als mensen beseffen dat ‘dit nooit meer’ te laat is om de schade te herstellen.
Arne Alphenaar (TTE Consultants)
Website
LinkedIn
Reageren op deze column kan hier: LinkedIn
