Sinds mijn pensioen, nu al weer meer dan een jaar, ben ik meer en meer bezig met natuurlijke landbouw en natuurontwikkeling. In het blad van FLORON stond een opvallend verhaal over de resultaten van het plaggen van veengronden in de Krimpenerwaard. Het noordelijke meest venige deel van deze grote polder is in transitie. Een flink aantal veenweidepercelen wordt omgezet in natuur. (Anton Roeloffzen, 8 december)
Werd hierbij in eerste instantie vooral gedacht aan het verhogen van de grondwaterstand en het verschralen van de bodem door het grasland te maaien en niet meer te bemesten of alleen jaarlijks wat ruwe stalmest op te brengen, in de afgelopen jaren is men ook percelen gaan afplaggen. Hierdoor komt de onderliggende veenlaag met de oude zaadbank aan de oppervlakte dicht bij het grondwaterniveau. Planten uit het ooit aanwezige blauwgrasland komen weer tot kiemen en de ontwikkeling van schraal veenland wordt verder gestimuleerd door het hooi van blauwgraslanden elders in West-Nederland uit te strooien. Zeldzame planten als ster- en draadzegge en de klokjesgentiaan komen weer terug in deze percelen. Ook lenen de afgeplagde percelen zich uitstekend voor spontane bosontwikkeling, waar bij de zwarte els en zachte berk de hoofdhoutsoorten zijn. Zo ontstaan er weer natuurlijke elzenbroekbossen op schrale veengrond met mossen en zegges als belangrijkste planten in de kruidlaag.
Plaggen werd tot nu toe vooral gedaan in de duinen en op de zandgronden in het oosten en zuiden van Nederland. Maar hier wordt nu ook geëxperimenteerd met het uitstrooien van beendermeel en kalk om de verzuring tegen te gaan. Ook boeiend om te zien wat dat gaan doen tegen de verzuring.
Intussen woekert het Coronavirus door in Nederland met alle problemen voor ons mensen, maar het goede hiervan is wel dat de stikstofbelasting en daarmee de verzuring van de bodem afneemt. Er immers weinig meer gevlogen en ook het wegverkeer is beperkter. Echter is dit niet voldoende om aan de Europese normen te kunnen voldoen. Ook in de landbouw zal nog veel moeten gebeuren om bij te dragen aan het verlagen van de stikstofbelasting. En wat kan de zware industrie nog doen, in het Rijnmondgebouw, in Wijk aan Zee en in Zuid-Limburg? Ook daar moet een bijdrage worden geleverd aan de oplossing van dit hardnekkige probleem, ook nadat de Coronacrisis voorbij is.
Intussen lezen we in de kranten niets meer over de aanstaande invoering van de Omgevingswet, die dan toch per 1 januari een feit moet zijn. Wel haalt de Brexit weer volop de kranten, want die lijkt keihard in te gaan eind deze maand. En gaat het coronavaccin ons uit de problemen helpen met blijvend minder verkeersbewegingen? 2021 wordt een spannend jaar, ook voor de bodem en de natuur.
Klokjesgentiaan (foto Stef van Walsum)
Anton Roeloffzen
Reageren op deze column kan hier: LinkedIn
