De inkt van de slotverklaring van de klimaatconferentie is nog maar net droog of de aandacht gaat al weer naar andere zaken uit. Voetbal, Matthijs. Toch een paar kanttekeningen. Over moeilijke woorden als mitigatie en adaptatie, het belang van de bodem en over Tuvalu. Dat is een groep eilanden die onder zeewater dreigt te raken. (Theo Edelman, 23 november)

Foto Theov3

Ik ging op zoek naar openbare informatie over de bodem van Sharm el Sheikh, de plaats waar de klimaatconferentie van de Verenigde Naties werd gehouden. Helaas kwam ik niet verder dan vaartochtjes op een boot met een glazen bodem. Wel vond ik informatie over de bodem in de buurt, in Dahab. Die bestaat uit goudgeel zand. Dahab betekent dan ook goud in het Arabisch. Helaas heb ik het zand uit Dahab nog niet in mijn verzameling zandmonsters.

Al jarenlang spreek ik bij milieuproblemen over de bron van verontreiniging, het pad waarlangs de stoffen zich verspreiden en het bedreigde object. Die indeling is begin jaren tachtig van de vorige eeuw bedacht door Michael Loxham, destijds directeur van het Laboratorium voor Grondmechanica in Delft. Bron, pad en bedreigd object bieden klare taal, er is geen misverstand mogelijk. Dat is anders bij de woorden mitigatie en adaptatie waarover klimaatdeskundigen graag spreken. Mitigatie betekent het beperken van klimaatverandering, het omvat alle maatregelen die leiden tot het verminderen van de uitstoot van broeikasgassen. Adaptatie staat voor het aanpassen aan de gevolgen van klimaatverandering. Bij mitigatie moet ik vaak even nadenken waarvoor dat staat. Ik denk dat meer mensen daar last van hebben. En voor je het weet gaat het vooral over adaptatie, toch wel de tweede keus. Want een milieuprobleem pak je bij voorkeur aan bij de bron. Jammer genoeg was dit ook de uitkomst van de klimaatconferentie.

In de aanloop naar de klimaatconferentie stonden veengronden in de belangstelling. Er bevinden zich grote oppervlakten veengrond in tropische gebieden, waarvan het de moeite waard is die te beschermen. Veengronden bevatten namelijk grote hoeveelheden opgeslagen kooldioxide. Het NOS Journaal besteedde aandacht aan het winnen van turf in Ierland. Ooit ging ik op excursie naar dit prachtige eiland. Ik heb de veengronden daar kunnen bekijken. Er werd zelfs elektriciteit opgewekt met veen. Wat vreemd dat veengronden en overige bodems met toplagen rijk aan organische stof zo weinig worden genoemd door klimaatdeskundigen. In bodems ligt meer koolstof opgeslagen dan zich in de atmosfeer bevindt.

Natuurlijk is het winst dat er een fonds komt waaruit minder schuldige landen kunnen putten bij het treffen van maatregelen tegen de gevolgen van klimaatverandering, zoals overstroming en droogte.

Jan Frank Mars nam ooit wat zand van Tuvalu voor mij mee. Mede daardoor raakte ik in de eilandengroep geïnteresseerd. Tuvalu ligt in de Stille Oceaan, halverwege Hawaï en Australië. Het bestaat uit negen eilanden, waarvan er twee op het punt staan te worden opgeslokt door de stijging van de zeespiegel en door kusterosie. Ik hoop dat een schadefonds voor Tuvalu nog zoden aan de dijk kan zetten.

20221122 Column Theo

Website

Facebook

Twitter

Reageren op deze column kan hier: LinkedIn