In een ver verleden heb ik een jaar of 20 gevoetbald. Eerst veel op straat, daarna nog een drietal jaren in een jeugdelftal van PSV en tijdens mijn studententijd bij GVC in Wageningen. Ook heb ik zelf veel als scheidsrechter op het veld gestaan om samen met de vaak thuis vlaggende grensrechters wedstrijden in goede banen geleid. Meestal ging dat wel goed omdat de regels van het spel duidelijk waren voor iedereen en er begrip was voor situaties die met het blote oog lastig waar te nemen waren. Hoe anders is het nu, waarbij met behulp van technologie scheidsrechters situaties tientallen malen terug kunnen zien. Laat ik een paar aansprekende voorbeelden noemen waar we de afgelopen weken bij het EK weer getuige van mochten zijn.
Destijds was buitenspel pas buitenspel als je met je lichaam voor de tegenstander stond op het moment van het spelen van de bal. Een ander aansprekend voorbeeld: hands was alleen hands als je met opzet de bal wegsloeg of vastpakte. Nu wordt buitenspel uitgerekend door de beschikbare technologie en hands is het al als je arm niet langs je lichaam hangt en als daar de bal van dichtbij tegen wordt aangeschoten. Van deze regels was het nooit de bedoeling dat ze op deze manier zouden worden toegepast. Ik heb altijd met heel veel plezier naar voetbal gekeken maar voor mij wordt het er op deze manier niet leuker van om er naar te kijken.
Na mijn studententijd ben ik direct in het bodemwerkveld actief geworden. In tegenstelling tot voetbal bestonden er toen nog nauwelijks regels en het was het pionieren hoe je het beste een bodemonderzoek of een bodemsanering kon uitvoeren. Daarvoor hebben we als vereniging normdocumenten ontwikkeld die in 2008 een wettelijke status hebben gekregen. Inmiddels leven we in 2024 en hebben we de Omgevingswet. Ik heb er al eerder over geschreven en het zal dus niet nieuw zijn voor jullie. Net als bij het voetbal ben ik ervan overtuigd dat we niet op de goede weg zijn en zijn afgedwaald van wat oorspronkelijk de bedoeling was van sommige regels.
Laat ik ook hier een voorbeeld noemen. In beleidsdocumenten en wet- en regelgeving, en daarmee ook door toezichthouders, wordt wel erg veel aandacht geschonken aan gescheiden ontgraven. Oorspronkelijk komt dit uit de bodemsanering waarbij grondstromen, mede uit oogpunt van het beperken van de kosten, gescheiden moesten worden voor verwerking (reinigbare en niet reinigbare grond). Nu moet er gescheiden worden ontgraven als er sprake is van de milieubelastende activiteit graven (geen doelstelling om te saneren). Het nut van gescheiden ontgraven als grond wordt afgevoerd is dan evident, maar het is zelfs verplicht bij tijdelijke uitname. Dit brengt vele praktische problemen en onnodige kosten met zich mee, terwijl het milieurisico minimaal is en in geen verhouding staat tot de extra inspanningen.
Een ander voorbeeld is de verplichting om, als er sprake is van de milieubelastende activiteit graven, de werkzaamheden onder erkenning uit te voeren. Bij graafwerkzaamheden in grond waarbij de I-waarde wordt overschreden moet het werk worden uitgevoerd door een BRL 7000 aannemer en in veel situaties ook nog met een MKB-er erbij. Dat is ten eerste een enorme devaluatie van het werk van MKB-ers (oorspronkelijk grondstromen helpen scheiden en de bodemsanering sturen door monstername) maar ook nog eens vrij nutteloos, omdat het eigenlijk alleen van belang is dat er veilig wordt gewerkt voor de omgeving en door de aannemer. En dat kun je ook makkelijk op een andere manier regelen dan Kwalibo van toepassing te verklaren. Mijn voorstel zou zijn dat de overheid als ze het zo belangrijk vinden, daar zelf op controleert en niet de markt ermee belast.
Ik ben er dan ook voor regels af te schaffen, zowel in het voetbal als in ons werkveld. In het voetbal zou je als eerste de buitenspelregel moeten afschaffen. Het spel wordt er veel aantrekkelijker van want meer doelpunten en minder VAR-momenten. Datzelfde geldt voor onze bodemregelgeving. Willen we er plezier in houden stel ik voor regels die geen doel dienen af te schaffen. Welke regels ik bedoel mag inmiddels duidelijk zijn.
Peter van Mullekom (LinkedIn)
Voorzitter Vereniging Kwaliteitsborging Bodembeheer
Reageren op deze column kan hier: LinkedIn
