De Nederlandse Bodemkundige Vereniging heeft voor de derde maal een Bodem van het Jaar gekozen. De winnende inzending kwam van archeoloog Yannick Raczynski-Henk. Yannick werkt bij het bedrijf Den Ouden Bodac in Schijndel, dat gespecialiseerd is in het opsporen van explosieven en het opsporen en veiligstellen van archeologische waarden in de bodem. Hij stuurde een prachtige foto van een pleistocene rivierafzetting met bijzondere verschijnselen, die een interessant verhaal opleverden. En om mooie foto’s met interessante verhalen is het bij deze verkiezing juist te doen. (Theo Edelman, 6 januari)
In Duitsland wordt al veel langer een Bodem van het Jaar gekozen. In ons buurland is het geen verkiezing waaraan je kunt meedoen. Een zogeheten curatorium bepaalt wat de Bodem van het Jaar is. Oostenrijk en Zwitserland sluiten standaard bij de keuze aan. In Nederland worden leden van de Nederlandse Bodemkundige Vereniging opgeroepen een foto van een bodem in te sturen, vergezeld van een wervend verhaal. Een onafhankelijke jury kon dit keer kiezen uit negen inzendingen. Dat resulteerde in een winnaar en twee eervolle vermeldingen.
De juryleden schreven een artikel over de winnende inzending. Dat is opgestuurd aan het Vakblad Bodem. In het artikel schetsen de auteurs de achtergronden van de verkiezing, bespreken zij hun rapport en plaatsen zij de tekst van een interview met de winnaar. Dat leverde niet alledaagse, verrassende en interessante antwoorden op. Wij raden je aan het Vakblad Bodem goed in de gaten te houden.
Bovenin de foto zien wij een bijzondere vorm van gelaagdheid, in een soort zigzagpatroon. Dit verschijnsel wordt cross bedding genoemd. Het betreft een structuur van schuin afgezette sedimentlagen, veroorzaakt tijdens de afzetting. Onderin de foto zien we het verschijnsel cryoturbatie. Bij bevriezing zal een fijnere laag met meer water verder uitzetten dan een grovere laag met minder water. Hierdoor ‘stulpt’ de ene laag uit in de andere. Yannick weet dit in fraai Nederlands te verwoorden. Zijn uitspraken worden bewaard voor het artikel van de juryleden.
Eventjes dacht ik dat Yannick en de jury bij de neus waren genomen door de collega’s van de afdeling explosieven bij Den Ouden Bodac. Het profiel met zijn onregelmatigheden was vast ontstaan bij het opsporen en afgaan van explosieven. Maar de uitleg van Yannick was zo overtuigend dat ik deze mogelijkheid weer ter zijde heb geschoven.
Ben je nieuwsgierig geworden? Bestudeer de foto. Lees het juryrapport. En lees binnenkort het artikel in Vakblad Bodem.
Ik wens alle lezers een goed en gezond 2025 toe, met mooie verhalen over de bodem.
Theo Edelman
Foto: Yannick Raczynski-Henk
Reageren op deze column kan hier: LinkedIn
